Koklamaya Kıyamam Benim Güzel Manolyam

Hülya Günay

Uzun yıllar bekledim, hakikat oldu rüyam

Koklamaya kıyamam benim güzel manolyam

Nazlı çiçeğimsin sen sevdana dayanamam

Koklamaya kıyamam benim güzel manolyam

Koklamaya doyamam benim güzel manolyam

Manolya, uzun yıllar bekletir sevdiğini, 6-9 yıllıkken çiçek vermeye başlar. Koklandığı zaman çiçekleri sararır, dökülür. Seven koklamaya kıyamaz. Sevildiğini bilen narin çiçek, keskin kokusu ile bulunduğu mekânı misklere boğar.

18. yüzyılda Avrupalı saray bahçıvanları tarafından, gurbete giden gelin misali başka bir iklimden getirilen manolya geldiği toprakları yuvası bilmiştir. Boğaziçi yalı bahçelerine, saraylara, kasırlara arzı endam etmiştir. Kuzguncuk’tan başlar sırayla yalı bahçelerine uzanır. Beylerbeyi Sarayı’nın bahçesindeki manolyalar, mekânın ihtişamını tamamlarcasına devasadır. Vaniköy, Kanlıca, Beykoz’a kadar sahil boyu kendine baktırır.

Boğaz’ın diğer yakasına geçince, Arnavutköy, Bebek civarında devam eder. Anıt ağaç özelliğinde olan manolya, Baltalimanı Kemik Hastanesi’nde derdinden ruhu daralan hastaların bir tutam nefesi olurken, hasta yakınlarına adeta sabrı ve huzuru fısıldar. Ihlamur Kasrı, Emirgan, Yıldız Parkı ile devam ederken; bulunduğu görkemli Dolmabahçe Sarayı’nın bahçesinde okyanus incisi taneleri gibi süzülür. Ruşen Eşref Ünaydın’ın tasviri ile “Kolalanmış gibi katı ve parlak yapraklı manolyalar” görülmeye değerdir.

Kimileri için sevgilinin baş döndürücü kokusu olan manolya, Husrev Hatemi’nin Eski Kokular başlıklı yazısında Abdülhamid’in son saltanat yılında yayınlanmış bir ıtriyat ilânından söz eder. İmâlât-ı Sınaiyye-yi Osmaniyye Şirketi’nin Faruki Itriyatı’nı tanıtan bu ilandaki parfümler arasında manolya da vardır.